NOOT VOORAF: de tekstgedeelten in lichtgrijze kleur zijn enkel voor juristen bedoeld.
Art. 155 en 157 van de Verzekeringswet van 4/4/14 (voorheen art. 92 en 93 van de wet van 25 juni 1992 op de Landverzekeringsovereenkomst, afgekort “W.L.O.”), bespreken de verplichtingen van de rechtsbijstandverzekeraar.
Art. 155 Verzekeringswet (Verz.W.).: “Vrije keuze van raadslieden.
In elke verzekeringsovereenkomst inzake rechtsbijstand moet uitdrukkelijk ten minste worden bepaald dat:
1° wanneer moet worden overgegaan tot een gerechtelijke of administratieve procedure, de verzekerde vrij is in de keuze van een advocaat of van iedere andere persoon die de vereiste kwalificaties heeft krachtens de op de procedure toepasselijke wet om zijn belangen te verdedigen, te vertegenwoordigen of te behartigen ;
2° telkens er zich een belangenconflict met zijn verzekeraar voordoet, de verzekerde vrij is in de keuze van een advocaat of zo hij er de voorkeur aan geeft, iedere andere persoon die de vereiste kwalificaties heeft krachtens de op de procedure toepasselijke wet om zijn belangen te verdedigen”.
De rechtsbijstandverzekeraar heeft dus de verplichting om u toe te staan dat u op haar kosten een advocaat tussenroept, naar uw eigen vrije keuze aangeduid, van zodra een procedure moet worden gevoerd of van zodra een belangenconflict met de verzekeringsmaatschappij bestaat. Maar meestal werpt de rechtsbijstandsverzekeraar zo lang mogelijk op dat zijzelf al het nodige zal doen om uw belangen te verdedigen en dat u dus – voorlopig (?) – geen advocaat nodig heeft…
Recht van de verzekeraar om dekking te weigeren
Art. 157. “De verzekerde, bij verschil van mening met zijn verzekeraar over de gedragslijn die zal worden gevolgd voor de regeling van het schadegeval en na kennisgeving door de verzekeraar van diens standpunt of van diens weigering om de stelling van de verzekerde te volgen, heeft het recht een advocaat van zijn keuze te raadplegen onverminderd de mogelijkheid om een rechtsvordering in te stellen.
Zo de advocaat het standpunt van de verzekeraar bevestigt wordt aan de verzekerde de helft terugbetaald van de kosten en honoraria van deze raadpleging.
Indien tegen het advies van deze advocaat de verzekerde op zijn kosten een procedure begint en een beter resultaat bekomt dan hetgeen hij zou hebben bekomen indien hij het standpunt van de verzekeraar zou hebben gevolgd, is de verzekeraar die de stelling van de verzekerde niet heeft willen volgen gehouden zijn dekking te verlenen en de kosten van de raadpleging terug te betalen die ten laste van de verzekerde zouden zijn gebleven.
Indien de geraadpleegde advocaat de stelling van de verzekerde bevestigt, is de verzekeraar, ongeacht de afloop van de procedure, ertoe gehouden zijn dekking te verlenen met inbegrip van de kosten en de honoraria van de raadpleging..”
De rechtsbijstandverzekeraar moet volgens de laatste zin van deze wet in elk geval alle kosten van een gerechtelijke procedure dragen van zodra uw advocaat “de stelling van de verzekerde bevestigt”; dus van zodra uw advocaat van oordeel is dat u terecht een vordering stelt en hiervoor (eventueel) een gerechtelijke procedure wenst te voeren moet uw rechtsbijstandsverzekeraar de kosten van verdediging volledig betalen. Ook de kosten van het juridisch advies en dergelijke moeten dan door de rechtsbijstandverzekeraar worden gedragen.
Soms beweert een rechtsbijstandsverzekeraar dat zij enkel maar de helft van de kosten van verdediging, zoals de kosten voor uw advocaat en voor uw raadsgeneesheer, moet betalen als uw advocaat geen beter resultaat behaalt. Maar de wet is duidelijk: uw rechtsbijstandsverzekeraar moet niet slechts de helft maar wel de totaliteit van deze verdedigingskosten betalen; de enige voorwaarde is dat uw advocaat met uw zienswijze akkoord gaat (bvb. dat uw advocaat laat weten dat volgens hem een gerechtelijke procedure inderdaad gerechtvaardigd is).
De verzekeringsmaatschappij mag overigens geen advocaat aan u opdringen: u mag volledig naar uw eigen vrije keuze een advocaat aanduiden. Art. 155 – 157 Verzekeringswet waarborgen aan het slachtoffer immers de volledige vrije keuze van advocaat.
TIP: Kies dus een advocaat die voldoende kennis en ervaring betreffende de materie bezit en die onafhankelijk van de verzekeringsmaatschappijen staat.