De verzekerde kan zich op meerdere gronden verweren tegen het verhaalsrecht.
Inhoudsopgave pagina
10.1 Beperking van de terug te betalen som
De terugvorderbare bedragen zijn in principe geplafonneerd (zie het hierboven afgedrukte art. 24 van het Koninklijk besluit van 14 december 1992 betreffende de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, kortweg “Modelovereenkomst”).
De hoofdregel:
a. als het totaal van de schadevergoeding betaald door de verzekeringsmaatschappij minder dan 420.000 frank, zijnde thans 10.411,53 euro, bedraagt: alles moet worden terugbetaald;
b. als het meer dan deze som is: de helft van de uitbetaalde schadevergoeding moet worden terugbetaald, met een minimum van 10.411,53 euro en een maximum van 1.250.000 fr., zijnde 30.986,69 €.
UITBETAALDE SOM:
|
TERUG TE BETALEN:
|
Tot 420.000 fr. / 10.411,53 € |
ALLES |
Tussen 420.000 fr. / 10.411,53 € en 840.000 fr./ 20.823,06 € |
10.411,53€ |
Tussen 840.000 fr./ 20.823,06 € en 2.500.000 fr. / 61.973,38 € |
de helft |
boven 2.500.000 fr. / 61.973,38 € |
30.986,69€ |
Voorbeelden: als de verzekeringsmaatschappij 10.000 € heeft uitbetaald, dan kan ze deze volledige som terugeisen; als 20.000 € dan slechts 10.411,53 € ; als 30.000, dan slechts 15.000; als 1.000.000, dan slechts 30.986,69 €.
Daarnaast zijn er afwijkende regels.
a. Het verhaal is zeer sterk beperkt ingeval ze steunt op een onopzettelijke verzwijging of een onopzettelijke verkeerde mededeling (volgens art. 25.1 c Modelovereenkomst, hierboven geciteerd): dan kan de verzekeraar slechts 10.000 fr., of 247,89 €, terugvorderen !
b. Indien het verhaal steunt op de vaststelling dat het toegelaten aantal passagiers is overschreden: het regres (of verhaal) is beperkt in evenredigheid met dit aantal (art. 25.3 d Modelovereenkomst).
c. MAAR: het regres is onbeperkt indien het gaat om opzet; meerbepaald indien het ongeval opzettelijk werd veroorzaakt (art. 25.2 a Modelovereenkomst) of indien het verzekerde risico onjuist werd voorgesteld door opzettelijke verzwijging of opzettelijke verkeerde mededeling over gegevens betreffende het risico, zowel bij het afsluiten als tijdens de loop van de verzekering (art. 25.1 b Modelovereenkomst).
10.2 De verzekeraar heeft teveel vergoeding betaald
Bovendien kan u mogelijks de teruggevorderde schadesom betwisten.
Enkele voorbeelden:
– ook tegenpartij heeft gedeeltelijk fout aan het ongeval, zodat de aansprakelijkheid moet worden verdeeld (zie hierover hoger onder nr 3.4 verdeling van aansprakelijkheid );
– de verzekeringsmaatschappij heeft ten onrechte bepaalde schade aangenomen als zijnde een gevolg van de aanrijding; bvb. de indeuking in het rechterportier van de auto van tegenpartij bestond reeds vóór het ongeval;
– de verzekeringsmaatschappij heeft een te hoge vergoeding voor de schade uitgekeerd; bvb. door BTW op de herstellingsprijs toe te kennen hoewel de benadeelde een BTW-plichtige is.
10.3 De noodzakelijke verwittiging door de verzekeraar
De verzekeringsmaatschappij verliest trouwens haar recht om regres uit te oefenen, wanneer zij niet van zodra mogelijk heeft medegedeeld dat zij zinnens is terugbetaling te vragen; zie art. 88, alinea 2 W.L.O.: “De verzekeraar is op straffe van verval van zijn recht van verhaal verplicht (…) kennis te geven van zijn voornemen om verhaal in te stellen zodra hij op de hoogte is van de feiten waarop dat besluit gegrond is”.
Op grond van de miskenning van deze verplichting werden reeds heel wat regresvorderingen van verzekeringsmaatschappijen tegen dronken bestuurders afgewezen. Bepaalde rechtbanken passen deze verwittigingsverplichting zeer streng toe.
Deze verplichting biedt vrij vaak een mogelijkheid om te ontsnappen aan terugbetaling van de schadevergoedingen ! Dit blijkt alvast uit de overvloedige rechtspraak daarover. Enkele voorbeelden van een ongeldige kennisgeving:
– deze gericht aan het minderjarige kind zelf i.p.v. aan diens ouders, of aan de advocaat i.p.v. aan de verzekerde zelf;
– deze waarbij de verzekeringsmaatschappij schrijft dat u dronken was op het ogenblik van de aanrijding en dat het verhaal overeenkomstig art. 24 en 25 van de algemene voorwaarden kan worden uitgeoefend, zodat u een eigen advocaat moet aanstellen; volgens het Hof van Cassatie geeft de verzekeraar bij deze brief onvoldoende duidelijk te kennen dat hij zinnens is verhaal uit te oefenen;
– de kennisgeving werd door de verzekeraar pas verzonden 3 maanden nadat hij het strafdossier had ingezien; dit is laatijdig.
10.4 De verjaring van de regresvordering
De verzekeraar moet de verhaalsvordering instellen binnen de 3 jaar vanaf de uitbetaling van de schadevergoeding door haar.
Zie art. 34 § 3 W.L.O. : “§ 3. De regresvordering van de verzekeraar tegen de verzekerde verjaart door verloop van drie jaar, te rekenen vanaf de dag van de betaling door de verzekeraar, behoudens bedrog”.