De medische expertise is een bewijsmiddel, meerbepaald een onderzoeksmaatregel. Zij heeft (in het burgerlijk recht) als functie te onderzoeken en vervolgens te bepalen welke fysieke en psychische gevolgen het ongeval rechtstreeks of onrechtstreeks met zich heeft meegebracht; haar uiteindelijk doel is de vergoeding voor deze schadelijke gevolgen te kunnen bepalen. De vergoeding voor de lichamelijke schade wordt dus bepaald door de medische besluiten.

Wanneer je het slachtoffer wordt van een ongeval met letsels, dan kan je recht hebben op vergoeding hiervoor vanwege meerdere verzekeraars: 1) was u een weggebruiker, dan zal je meestal recht hebben op vergoeding vanwege de verzekeraar van de wettelijke aansprakelijkheid voor motorrijtuigen (W.A.M.); 2) was je op weg naar of van het werk of was je aan het werk, dan heb je recht op arbeidsongevallenuitkeringen; 3) bij een ander ongeval moet de familiale verzekeraar van de schadeveroorzaker de vergoeding betalen; 4) mogelijks heb je een ongevallen- of soortgelijke verzekering gesloten, voor het geval je zelf in fout was; 5) dan zijn er nog andere verzekeringen denkbaar waarbij vergoeding voor letselschade is voorzien, zoals een schoolverzekering, een evenementenverzekering, … Telkens rijst de vraag: hoe erg zijn de letsels en de gevolgen ervan? Hiervoor is een onderzoek door een medische expert nodig.

Er bestaan twee vormen van expertise, nl. enerzijds de eenzijdige expertise, die niet bindend is, en anderzijds de tegensprekelijke expertise, die normalerwijze wel definitief bindend is. In de praktijk wordt eerst een eenzijdige expertise uitgevoerd op initiatief en op kosten van de verzekeringsmaatschappij die de schade moet vergoeden. Een verstandige schadelijder zal daarna steeds een tegenexpertise, dus een deskundig onderzoek door een door hem aangestelde raadsgeneesheer, laten doorgaan.

Wanneer de aansprakelijke, dus de persoon die door zijn fout de schade heeft veroorzaakt, niet verzekerd is zal het slachtoffer zelf moeten zorgen voor een medische expertise, meestal een gerechtelijke expertise. Maar bij een verkeersongeval kan men dan vergoeding vorderen van het Belgisch Gemeenschappelijk Waarborgfonds (BGWF).

Noot: een expertise kan ook worden bevolen in het kader van de strafvervolging (zie Procedures, onder nr. 1.2).